Bạn đã bao giờ để ý thấy mọi người gõ ngón tay lên bàn khi rót trà tại các nhà hàng dim sum ở Hong Kong không?
Trái với suy nghĩ của nhiều người, việc chạm ngón tay không phải là tín hiệu để người phục vụ của bạn ngừng rót trà (hoặc tiếp tục). Nó cũng không có nghĩa là thúc giục họ rót trà nhanh hơn.
Thực ra đây gọi là ‘khấu đầu ngón tay’, nghi thức uống trà của Trung Quốc này là một hình thức tôn trọng và thể hiện lòng biết ơn, có nguồn gốc từ thời Trung Quốc phong kiến.
Truyền thống ‘khấu đầu ngón tay’ có thể bắt nguồn từ thời nhà Thanh
Theo một bài báo của BBC, truyền thuyết kể rằng Hoàng đế Càn Long từng đến thăm một thị trấn trong trang phục thường dân, cùng với những người hầu của ông. Khi đang dùng dim sum tại quán trà, hoàng đế tiện tay lấy ấm trà và rót trà cho một người hầu. Giật mình vi bất ngờ khi được hoàng đế rót trà cho mình, người hầu muốn quỳ xuống bày tỏ lòng biết ơn nhưng không thể làm vậy vì sẽ làm lộ thân thế của hoàng đế. Nhanh trí, người này gõ ba ngón tay cong lên bàn, tượng trưng cho việc quỳ lạy hoàng đế để bày tỏ lòng biết ơn và kính trọng.
Mặc dù các chuyên gia cho rằng đây có thể không phải là một câu chuyện chính xác về mặt lịch sử nhưng truyền thuyết này đã được truyền qua nhiều thế hệ và đã trở thành một phần của văn hóa trà đạo Trung Quốc.
Theo thời gian, nghi thức uống trà đặc biệt này và ý nghĩa của nó đã phát triển
Ngày nay, hầu hết mọi người chỉ gõ bằng hai ngón tay – thường là ngón trỏ và ngón giữa. Khấu đầu ngón tay đã trở thành một cách thiết thực để nói một lời xie xie (cảm ơn) trong im lặng với người phục vụ của bạn, thay vì phải làm gián đoạn cuộc trò chuyện đang diễn ra của bạn.
Ở Malaysia, bạn có thể nhấn một lần, hai lần hoặc bao nhiêu lần tùy thích.
Tuy nhiên, ở Trung Quốc, có những nghi thức chạm ngón tay cụ thể mà bạn nên biết.
Dưới đây là một số quy tắc uống trà của Trung Quốc, theo trang web Trung Quốc KK News:
1. Nếu ai đó trẻ tuổi hơn rót trà cho bạn
Sử dụng một ngón tay (ngón trỏ hoặc ngón giữa) để chạm vào bàn một lần hoặc ba lần. Ngoài ra, bạn cũng có thể chạm vào mép cốc bằng một ngón tay.
2. Nếu một người bạn rót trà cho bạn
Dùng hai ngón tay (ngón trỏ và ngón giữa) gõ nhẹ vào bàn ba lần để thể hiện sự tôn trọng.
3. Nếu người lớn tuổi rót trà cho bạn:
Cong nắm tay của bạn và gõ nhẹ vào bàn ba lần. Điều này biểu thị năm cơ thể cúi lạy xuống đất để vinh danh trưởng lão. Thông thường, người lớn tuổi rót trà sẽ cúi đầu đáp lại.